بررسی تجمع زیستی رسوبی و تعیین مقادیر فلزات سنگین ni و v در دو کفه ای cygnea anodont و رسوبات تالاب انزلی

تالاب انزلی یک تالاب بین المللی در شمال ایران بوده و دارای شرایط اکوسیستمی ویژه برای پرورش و رشد انواع آبزیان می باشد. بنابراین پایش آن بسیار اهمیت دارد. در حال حاضر این تالاب در معرض تهدید آلاینده های نفتی و فلزات سنگین موجود در پسابهای صنعتی حوزه آبریز قرار دارد. با توجه به امکان  انتقال آلودگیهایی نظیر فلزات سنگین از طریق زنجیره غذایی، همراه با افزایش غلظت این آلاینده ها(bioaccumulation)، مصرف آبزیان آلوده تالاب توسط انسان می تواند خطرات جدی را به همراه داشته باشد. در این پروژه نسبت به تعیین آلاینده های نیکل و وانادیوم که دو فلز سنگین شاخص آلودگی نفتی هستند اقدام شد. نمونه برداری از رسوب و یکی از گونه های بومی تالاب انزلی یعنی دوکفه ای cygnea  anodont در ایستگاه های موسوم به (ماهروزه و سلکه) و در دو فصل خشک و مرطوب (اواخر خرداد  و اواخر شهریورماه) سال 1389 صورت گرفت،  نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و بعد از آماده سازی و انجام آنالیزهای شیمیایی با استفاده از روش جذب اتمی، فلزات سنگین ni و v در آنها تعیین گردید. نتایج نشان داد که مقدار وانادیوم در بافت نرم دوکفه ای و رسوب، به ترتیب در محدوده حداقل و حداکثر 3243/0 میکروگرم در گرم    nd(not detected)-و 9603/306 -  2.1796 میکروگرم در گرم  بوده و غلظت نیکل در بافت نرم و رسوب به ترتیب در محدوده حداقل و حداکثر 3351/1 – 0231/0 میکروگرم در گرم و  5326/19 – 4949/0 میکروگرم در گرم بود. مشاهده می شود که مقادیر نیکل و وانادیوم در رسوب پایین بوده و حتی غلظت نیکل در محدوده erl هم قرار ندارد در مورد وانادیوم چونerl و erm برای آن تعریف نشده نمی توان در این خصوص قضاوت کرد.  فاکتور تجمع زیستی رسوبی (basf)  نیز در خصوص نیکل و وانادیوم کمتر از یک بود، و این امر حاکی از آن است که انتقال این دو عنصر از رسوب به بدن دوکفه ای بالا نبوده و در بافت نرم آنودونت مقدار آن ها پایین است. نتایج آماری هم )با استفاده از نرم افزار (spss 13 نشان داد بین مقادیر نیکل در نمونه آنودونت های ایستگاه ماهروزه، در خرداد و شهریور ماه اختلاف معنی داری وجود داشت(50/0 p >). همچنین اختلاف معنی داری در میزان وانادیوم تعیین شده در نمونه آنودونت و رسوب ماهروزه در شهریور ماه دیده شد. علاوه بر آن اختلاف معنی داری در میزان وانادیوم تعیین شده در  نمونه آنودونت و رسوب سلکه هم در شهریور ماه وجود داشت)05/0 (p